मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ

| |

Marathi Mhani With Meaning

१. अति तेथे माती- कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक हा नुकसानकारक ठरतो

२. अतिशहाणा त्याचा बैल रिकामा – जो माणूस फार शहाणपणा करायला जातो त्याच्या हातून काम बिघडते

३. अडला हरी गाढवाचे पाय धरी – शहाण्या माणसाला प्रसंगी मुर्खाची विनवणी करावी लागते

४. असतील शिते तर जमतील भुते – आपला भरभराटीचा काळ असला तर आपल्या भोवती माणसे गोळा होतात

५. आग सोमेश्वरी बंब रामेश्वरी – जेथे मदतीची गरज आहे तेथे ती न पोहोचता भलत्याच ठिकाणी पोहोचणे

६. आगीतून फुफाट्यात – लहान संकटातून अधिक मोठ्या संकटात सापडणे

७. आधी पोटोबा मग विठोबा – आधी स्वतःच्या पोटापाण्याचा (स्वार्थाचा) विचार करणे व नंतर अन्य (परमार्थाचे) काम करणे

८. अंथरुण पाहून पाय पसरावे – ऐपतीच्या मानाने खर्च करावा

९. आवळा देवून कोहळा काढणे – क्षुल्लक वस्तुच्या मोबदल्यात अधिक लाभ करून घेणे

१०. आयत्या बिळात (बिळावर) नागोबा – दुसऱ्यांच्या कष्टावर स्वार्थ साधणे

आणखी वाचा :समूहदर्शक शब्द

११. आलिया भोगासी असावे सादर – जे नशीबात असेल ते भोगायला तयार असणे

१२. आपला हात जगन्नाथ – आपले काम पार पाडण्यासाठी स्वतःच कष्ट सोसणे योग्य ठरते

१३. आडात नाही तर पोहऱ्यात कुठून येणार – जे मुळात अस्तित्वातच नाही त्याची अपेक्षा करणे व्यर्थ होय

१४. आंधळा मागतो एक डोळा देव देतो दोन – किमान लाभाची अपेक्षा केली असताना अपेक्षेपेक्षा कितीतरी अधिक लाभ होणे

१५. इकडे आड तिकडे विहीर – दोन्ही बाजूंनी अडचणीत सापडणे

१६. उतावळा नवरा गुडघ्याला बाशिंग – उतावळेपणाने मुर्खासारखे वर्तन करणे

१७. उचलली जीभ लावली टाळ्याला – विचार न करता वाटेल ते अमर्याद पणे बोलणे

१८. उथळ पाण्याला खळखळाट फार – ज्याच्या अंगी मुळातच गुण कमी असतात तो मनुष्य फारच बढाई मारतो

१९. उस गोड लागला म्हणून मुळासकट खाउ नये – एखादी गोष्ट आवडली असली तरी तिचा अतिलोभ करू नये

२०. एक ना धड भाराभर चिंध्या – एकाच वेळी अनेक कामे स्विकारल्यामुळे शेवटी कोणतेही काम पूर्ण न होणे

आणखी वाचा: मराठी वाक्प्रचार आणि वाक्यात उपयोग

२१. एका हाताने टाळी वाजत नाही – कोणत्याही भांडणात भांडणाऱ्या दोन्ही बाजूंकडील माणसे जबाबदार असतात

२२. ऐकावे जनाचे करावे मनाचे – कोणत्याही कामाबाबत दुसऱ्यांचे मत घ्यावे पण शेवटी सारासार विचार करून आपल्या मनाप्रमाणे वागणे

२३. कर नाही त्याला डर कशाला – ज्याच्या कडून गुन्हा घडलेला नाही त्याला भीती बाळ गण्याची काहीच गरज नसते

२४. करावे तसे भरावे – दुष्कृत्य करणाऱ्याला त्याचे परिणाम भोगावे लागतातच

२५. कामापुरता मामा – गरजेपुरता गोड बोलणारा मतलबी माणूस

२६. काखेत कळसा गावाला वळसा – हरवलेली वस्तु जवळपास असल्याचे लक्षात न आल्याने सर्वत्र शोधत राहणे

२७. कानामागुन आली आणि तिखट झाली –  एखाद्या व्यक्तीपेक्षा दूसरी व्यक्ती वयाने अगर अधिकाराने कमी असूनही दुसऱ्या व्यक्तीने अल्पावधीतच त्याच्यापेक्षा जास्त मानाची जागा काबिज करणे

२८. काळ आला होता पण वेळ आली नव्हती – एखादे घोर संकट येऊनही त्यातून सहीसलामत सूटणे

२९. कावळ्याच्या शापाने गाय मरत नाही- क्षुद्र माणसाच्या निंदेने थोरांचे काहीच नुकसान होत नाही. त्यांच्या थोर पणात उणेपणा येत नाही

३०. कुऱ्हाडीचा दांडा गोतास काळ – आपलाच मनुष्य आपल्याच नुकसानीला कारणीभूत ठरणे 

आणखी वाचा : विरुद्धार्थी शब्द

३१. कोठे इंद्राचा ऐरावत कोठे शाम भटाची  तट्टाणी – अति थोर माणूस आणि सामान्य माणूस यांची बरोबरी होऊच शकत नाही. 

३२. कोळसा उगाळावा तितका काळाच – दुष्ट माणसाबाबत जितकी अधिक माहिती मिळवली असता त्याची अधिकाधिक दुष्कृत्ये उजेडात येतात. 

३३. कोंबडे झाकले म्हणून तांबडे फुटायचे राहत नाही – निश्चित घडणारी घटना कुणाच्याही प्रयत्नाने टाळता येत नाही. 

३४. कोंड्याचा मांडा करून खाणे – हलाखीच्या अवस्थेत आपल्याला जे मिळत असेल त्यावर जगण्यात समाधान मानणे. 

३५. कोल्हा काकडीला राजी – सामान्य कुवतीची माणसे क्षुल्लक वस्तूच्या प्राप्तीनेही संतुष्ट होतात. 

आणखी वाचा : शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द

३६. खाई त्याला खवखवे – जो वाईट काम करतो त्याला मनात धास्ती वाटते. 

३७. खाण तशी माती (बाप तसा बेटा आणि कुंभार तसा लोटा) – आईवडिलांप्रमाणे मुलांची वर्तणूक असणे. 

३८. खाईन तर तुपाशी नाहीतर उपाशी – एक तर विलासी जीवन उपभोगता येईल तेवढे भोगणे किंवा कंगाल स्थितीत जगणे यापैकी एकाचीच निवड करणे. 

३९. खायला काळ भुईला भार – निरुद्योगी मनुष्य सर्वानाच भारभूत होतो. 

४०. गरजवंताला अक्कल नसते – गरजू माणसाला प्रसंगी मनाविरुद्ध गोष्टसुद्धा मान्य करावी लागते. 

आणखी वाचा : समानार्थी शब्द

४१. गर्वाचे घर खाली – गर्विष्ठ माणसाला शेवटी पराभव किंवा अपमान स्वीकारावा लागतो. 

४२. गरज सरो वैद्य मरो – आपले काम संपताच उपकारकर्त्याला विसरणे. 

४३. गर्जेल तो पडेल काय? – केवळ बडबड करणाऱ्यांच्या हातून कोणतेही कार्य घडत नाही. 

४४. गाढवाला गुळाची चव काय? – अडाण्याला चांगल्या वस्तूचे मोल काळत नाही. 

४५. गाव करी ते राव न करी (गाव करील ते राव काय करील?) – जे कार्य सामान्य माणसे एकजुटीच्या बळावर करू शकतात ते कार्य एकटा श्रीमंत माणूस पैशांच्या बळावर करू शकणार नाही. 

४६. गाजराची पुंगी, वाजली तर वाजली नाहीतर मोडून खाल्ली – एखादी गोष्ट सध्या झाली तर उत्तमच नाहीतर तिचा दुसरा काहीतरी उपयोग करून घेणे. 

४७. गुरुची विद्या  गुरूला फळली – एखाद्याचा डाव त्याच्यावरच उलटणे. 

४८. गोगलगाय नि पोटात पाय – एखाद्याचे खरे स्वरूप न दिसणे. 

४९. घरोघरी मातीच्याच चुली –  सर्वत्र सारखीच परिस्थिती असणे. 

५०. चार दिवस सासूचे चार दिवस सुनेचे – प्रत्येकाला आयुष्यात कधी ना कधी अधिकार गाजवण्याची संधी मिळतेच. 

आणखी वाचा : १ ते १०० अंक आणि त्यांचे मराठी उच्चार

५१. चोराच्या मनात चांदणे – आपले दुष्कृत्य उघडकीस येईल अशी सदैव भीती असणे. 

५२. चोर सोडून संन्याशाला सुळी देणे – अपराध्याला सोडून निरपराध्याला शिक्षा देणे. 

५३. चोरावर मोर – एखाद्याच्या कृत्यावर सवाई कृत्य करून मात करणे. 

५४. पाण्यात राहून माशाशी वैर करू नये – जेथे राहायचे तेथील माणसांशी वैरभाव ठेवू नये. 

Previous

Nanded Gurudwara Attack । तलवारीच्या हल्ल्यात चार पोलीस जखमी

श्री मारुती स्तोत्र (Maruti Stotra in Marathi)

Next

Leave a Comment